BWV 636 laat mooi zien hoe koraalvoorspelen vaak op ingenieuze en inventieve wijze voortborduren op vierstemmige harmonisaties. Ik vond dit uitgewerkte voorbeeld op de website van Raymond Nagem. Hier de melodie:
Middels reverse-engineering laat Nagem zien hoe Bach – zoals elke 17de-18de eeuwse organist hier een harmonisatie van zou kunnen maken:
En die dan een beetje kan ‘pimpen’ door overgangsnoten toe te voegen, vertragingen etc:
De volgende stap brengt ons bij het koraalvoorspel uit het Orgelbüchlein. Er verschijnen 16-de notena rato van 4-tegen-1 ten opzichte van de melodie. Door motiefjes te gebruiken ontstaat er een weefsel binnen de eenvoudige harmonische structuur van de vorige twee voorbeelden. En waarschijnlijk kon Bach dit gewoon uit z’n hoofd, al improviserend.
